دگردیسی

ساختار جمعیت کلنی ها

زنبوران عسل (Apis Mellifera) گونه ای از حشرات هستند که زندگی اجتماعی دارند.

ساختار اجتماعی آنها از 3 نوع مشخص از زنبوران تشکیل شده است.

1-ملکه

2-زنبوران کارگر

3-زنبوران نر

ملکه

ملکه زنبوری ماده است و بطور معمول فقط یک ملکه (ملکه ی بارور) در هر کلنی وجود دارد که وظیفه ی تخم گذاری را برعهده دارد به همین دلیل از جایگاه خاصی در کلنی برخوردار است و توسط زنبوران کارگر بطور ویژه ای مراقبت و پرستاری می شود.اندازه ی ملکه از کارگرها بزرگتر و از زنبوران نر کشیده تر است و می توان گفت بزرگترین زنبور در کلنی است و طول عمرش هم می تواند به 5 سال برسد.

زنبور کارگر

زنبوران کارگر جمعیت فراوان کلنی هستند.تمام کارگرها ماده اند و از همان لحظه ی تولد وظایفشان آغاز می شود و با افزایش سن مسئولیت های آنها نیز تغییر می کند.در هر کندو هزاران کارگر وجود دارد که کار نظافت کندو،پرستاری از تخم ها و لاروها،پرستاری از ملکه،تهیه ی آب،جمع آوری و ذخیره شهد و گرده ،تولید موم و ساخت سلول ها (خانه های 6 ضلعی)، تولید ژل رویال ،نگهبانی از کندو،تهویه کندو و موارد دیگر را انجام می دهند.زنبوران کارگر در شرایط خاصی مثل ناتوانی ملکه در تخم ریزی و یا نبودن ملکه برای مدت طولانی که معمولا به دلیل مرگ ملکه وجایگزین نشدن ملکه در کندو به وجود می آید توانایی تخم ریزی پیدا می کنند اما تخم هایی که آنها می گذارند بارور شده نیستند و تبدیل به زنبوران نر می شوند و پس از مدتی با مرگ کارگرها زنبوران نر هم که نیاز به پرستاری دارند از بین می روند و کل کلنی از بین می رود.

زنبور نر

زنبوران نر گروه ثابتی در کلنی نیستند و در بخش هایی از سال با تعداد متغیری ،وجود دارند.زنبوران نراز تخم های بارور نشده بوجود می آیند، شاید بتوان گفت کار آنها فقط بارور کردن ملکه های باکره است اما مطالعات روی سایر وظایف احتمالی آنها در حال انجام است.آنها گرده افشانی ندارند چون در انتهای پاهایشان سبد جمع آوری گرده ندارند و نیش هم ندارند تا بتوانند از خودشان یا از کلنی دفاع کنند ولی اجازه دارند برخلاف سایر زنبوران آزادانه در سایر کلنی ها رفت و آمد کنند.با شروع فصل سرما و آماده شدن کلنی برای زمستان گذرانی زنبوران کارگر شروع به کشتن نرهای باقی مانده در کندو می کنند زیرا نرها در این زمان فقط مصرف کننده هستند و نیازی به بودنشان نیست .وجود نرها در زمستان مصرف ذخایر عسل کندو که برای گذران زمستان به آن نیاز است را بیشتر می کند.به همین علت نرها کشته می شوند و در بهار ملکه دوباره برای تامین نر شروع به تخم ریزی نر می کند.

مراحل رشد ملکه

مراحل رشد کارگر

زنبور نر

ویژگی های تخم زنبور عسل

تخم زنبورعسل به رنگ سفید صدفی، کشیده، و به شکل استوانه ای خمیده از هر دوطرف می باشد که انتهای تخم با تفاوت کمی در اندازه ی قطر متمایز می شود.تخم از سمت نازکتر به دیواره ی سلول متصل می شود.1

ملکه تخم را در انتهای سلول قرار می دهد.به محض تخم گذاری ، تخم عمود بر دیواره ی سلول قرار می گیرد و به تدریج تا قبل از شروع مدت لاروی در انتهای سلول به صورت خوابیده قرار می گیرد.

اندازه ی طول یک تخم 0/12± 1/49(محدوده 1/12 تا 1/85) میلیمتر عرض آن 0/02±0/35 (محدوده 0/30 تا 0/40) میلیمتر و حجم آن  0/02±0/10 (محدوده 0/06 تا 0/15)میلیمتر مکعب می باشد. 2اندازه تخم ها به طور قابل توجهی متفاوت است.اندازه با سن تخم تغییر می کند ابتدا کاهش پیدا می کند اما بلافاصله قبل از شروع لاروی افزایش می یابد. اندازه تخم ها بین زیر گونه ها و بین ملکه های مشابه یک زیرگونه  متفاوت است.2 ، 3 ، 4 تخم های کارگران تخمگذار شکل های مختلفی دارند و در اندازه های متفاوت از تخم ملکه ها هستند.5 تخم های بارور شده و نابارور در اندازه تفاوتی ندارند.4 ،6

نمونه ای از تخم دو ملکه متفاوت

 

منابع

DuPraw E.J.(1960) Research on the honey bee egg. Gleanings in Bee Culture 88:104-111.

Woyke J.(1998) Size change of Apis mellifera eggs during the incubation period. Journal of Apicultural Research 37:239-246.

Taber S., Roberts W.C.(1963) Egg weight variability and its inheritance in the honey bee. Ann. Entomol. Soc. Amer. 56:473-476.

Gencer H.V., Woyke J.(2006) Eggs from Apis mellifera caucasica laying workers are larger than from queens. Journal of Apicultural Research 45:173-179.

Woyke J.(1994) Comparison of the size of eggs from Apis mellifera L queens and laying workers. Apidologie 25:179-187.

Henderson C.E.(1992) Variability in the size of emerging drones and of drone and worker eggs in honey bee (Apis mellifera) colonies. Journal of Apicultural Research 31:114-118